ازون (O3)
ازن يكي از اشكال آلوتروپي اكسيژن بوده و گازي آبي رنگ با بوي تند و ناپايدار ميباشد. اين تركيب يك اكسيد كننده قوي بوده و بسيار قويتر از اسيد هيپوكلرو (ماده مؤثر گندزدايي كلر در آب) ميباشد. حلاليت ازن در آب 12 مرتبه كمتر از حلاليت كلر بوده و محلول آبي آن نيز ناپايدار ميباشد. با توجه به ناپايداري گاز ازن، بايد در محل مصرف و نيز زمان مصرف توليد شود و نميتوان آنرا مثل كلر ذخيره نمود. با توجه به حوادث زيادي كه در خصوص تركيدن سيستمهاي ذخيره و نگهداري كلر به وقوع پيوسته است اين محدوديت لزوماً جزء معايب استفاده از گاز ازن محسوب نميشود.خصوصيات ميكروبكشي ازن بيانگر پتانسيل بالاي اكسيداسيون آن ميباشد.
تحقيقات نشان ميدهد كه گندزدائي توسط ازن حاصل اثر مستقيم آن بر باكتريها و تجزيه ديواره سلولي باكتريها ميباشد. كه از اين نظر با مكانيسم عمل كلر در فرايند گندزدائي متفاوت است. با توجه به قدرت بالاي گندزدایی ازن در مقايسه با كلر (25 برابر) و ساير گندزداها، زمان كمتري جهت تكميل فرايند گندزدائي نياز ميباشد. بررسيها همچنين بيانگر توانائي بيشتر ازن در از بين بردن ويروسها در مقايسه با كلر ميباشد. در غياب يون برميد در آب، محصولات جانبي حاصل از ازن زني شامل اسيدهايي با وزن ملكولي كم و غير هالوژن دار، آلدهيدها، كتونها و الكلها ميباشند كه اين تركيبات اغلب توسط ميكرو ارگانيسمهاي موجود در آب قابل تجزيه بيولوژيكي ميباشند و معمولاً براي مصرف كنندگان بيخطر هستند. پيش ازن زني باعث تغيير شكل مواد آلي موجود در آب خام ميگردد. ازن، مواد آلي داراي زنجيره طولاني و با تعداد ملكول زياد را به مواد غیر قابل تجزیه بیولوژیکی و نيز برخي تركيبات كوچكتر قابل تجزيه تبديل مينمايد. اين امر بطور همزمان موجب افزايش اكسيژن محلول آب ميگردد و شرايط براي رشد باكتريهاي هوازي مهيا ميشود. در صورت استفاده از فيلترهاي كربن فعال گرانولي (GAC) در بخش فيلتراسيون، مواد آلي بر روي منافذ و سطح كربن فعال گرانولي جذب ميشوند و لذا فيلتر بعنوان منبع تغذيه و رشد باكتريها ايفاي نقش مينمايد.
به سختي ميتوان تمام كاربردهاي ازن در آب آشاميدني را در اين مبحث كوتاه ارائه نمود. مهمترين موضوعي كه لازم است بخاطر داشته باشيم اين است كه با بكارگيري سیستمهای ازن شرکت فنی و مهندسی پالاگر در تصفيه آب آشاميدني ميتوان بسياري از مشكلاتي كه توسط ديگر گندزداها و اكسيد كنندهها قابل رفع نيستند را برطرف نمود كه از جمله ميتوان از اكسيداسيون آلايندههاي ميكروبی، تثبیت بیولوژیکی آب و ضد عفوني نام برد.