راکتور تصفیه اختیاری چیست؟

(Facultative Pond)

راکتور اختیاری اغلب در برکه‌های تثبیت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این استخرها تثبیت آلوده کننده‌ها به وسیله مجموعه‌ای از باکتری­های هوازی، بی‌هوازی و اختیاری صورت می‌گیرد. راکتور اختیاری شرکت فنی و مهندسی پالاگر از سه ناحیه تشکیل شده است.

1ـ ناحیه هوازی:

این ناحیه در سطح استخر قرار دارد و باکتری­های هوازی و جلبک­ها دارای یک رابطة همزیستی می‌باشند مقدار اکسیژن مورد نیاز برای حفظ شرایط هوازی طبقات فوقانی از طریق تماس سطح فاضلاب با هوای آزاد کسب می‌گردد ولی بخش اعظم اکسیژن مورد نیاز توسط فعالیت فتوسنتز جلبک­ها تأمین می‌شود. این جلبک­ها به طور طبیعی در استخرها و مکانی که مقادیر قابل ملاحظه‌ای از مواد غذایی حاصل از تابش نور خورشید وجود دارند رشد می‌کنند. رنگ سبز استخرها به علت وجود همین جلبک­هاست.

باکتری­های موجود دراستخر از اکسیژن تولید شده توسط جلبک­ها استفاده نموده و مواد آلی موجود در فاضلاب را اکسیده می‌نمایند.

یکی از محصولات نهایی متابولیسم باکتری­ها گاز کربنیک است که توسط جلبک­ها در واکنش فتوسنتز مورد استفاده قرار می­گیرد زیرا نیاز جلبک­ها به گاز کربنیک از مقداری که از هوا تأمین می‌شود بیشتر است. بنابراین یک هم­زیستی متقابل و مشترک بین باکتری­ها و جلبک­ها در استخر وجود دارد از آنجایی که واکنش فتوسنتز جلبک یک فعالیت وابسته به نور می‌باشد در مقدار و غلظت اکسیژن محلول موجود در استخر در طول روز تغییراتی حاصل می­گردد.

مقدار pH آب استخر نیز در طول روز متناسب با عمل فتوسنتز افزایش و حتی ممکن است به 10 نیز برسد. علت این افزایش آن است که مقدار گاز کربنیکی که توسط جلبک­ها مـصرف می‌شود از میزان تولید آن توسط باکتری­ها بیشتر بوده و در نتیجه یون­های بی­کربنات موجود نه تنها جهت جبران کمبود گاز کربنیک بلکه برای تشکیل یون هیدروکسیل قلیایی تجزیه می‌شوند که باعث افزایش pH می‌گردند.

2ـ ناحیه بینابینی:

که ناحیه هوازی ­- بی­هوازی بوده و تجزیه مواد آلی توسط باکتریهای هوازی - بی­هوازی صورت می‌پذیرد.

3ـ ناحیه بی­هوازی:

این ناحیه در قسمت تحتانی استخر قرار دارد و مواد جامد ­(لجن) ته‌نشین شده توسط باکتری­های بی‌هوازی تجزیه می‌شوند.

در تصفیه فاضلاب شهری از این نوع استخرها بیشتر استفاده می‌شود. عمق این استخرها نباید کمتر از 9/0 متر و بیشتر از 2 متر باشد تا جلبک­ها قادر به رشد و نمو باشند.