سیستم‌های حذف بیولوژیکی مواد مغذی

BNR (Biological Nutrient Removal)

نیتروژن و فسفر مهمترین عموامل ایجاد کننده پدیده اوتریفیکاسیون(Eutrophication) یا تغذیه گرایی در منابع آب سطحی است. این پدیده عبارت است از پیری زودرس دریاچه‌ها و رودخانه‌ها در اثر رشد بی‌رویه گیاهان آبزی. گیاهان آبزی از قبیل جلبکها، برای رشد به مواد مغذی (Nutrient)، از قبیل فسفر و نیتروژن نیاز دارند. در صورتی که این عناصر به میزان زیادی در دسترس گیاهان آبزی قرار گیرد، رشد آنها به صورت قابل توجهی افزایش می‌یابد به طوری که در مدت زمان کوتاهی سطح دریاچه یا رودخانه کاملاً از گیاه پوشیده خواهد شد. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، اکسیژن محلول منبع آبی در مدت کوتاهی توسط گیاهان مصرف شده و به دلیل پوشیده شدن سطح منبع، اکسیژن دیگری وارد محیط آبی نخواهد شد و لذا منبع آبی حالت مردابی به خود خواهد گرفت. تصفیه چنین آبهایی به دلیل وجود مواد آلی بسیار حاصل از زوال گیاهان، علاوه بر مصرف بالای گندزداها و افزایش هزینه، خطر تولید مواد سرطانزای نیتروزامین را در پی دارد. برای جلوگیری از وقوع چنین پدیده‌هایی، سازمانهای زیست محیطی مسئول، اغلب میزان نیتروژن و فسفر خروجی از واحدهای تصفیه فاضلاب را محدود می‌کنند. به دلیل اینکه فرایندهای تصفیه معمول، اغلب برای رسیدن به استانداردهای تصفیه ثانویه فاضلاب طراحی می‌شوند، لذا این روشها معمولاً قادر به حذف نیتروژن کل (TN) و فسفر کل (TP) در حد مجاز برای تخلیه به آبهای پذیرنده، نیستند. در چنین مواردی لازم است از سیستم‌های (BNR) استفاده گردد. این سیستم‌ها نیتروژن و فسفر را از طریق بکارگیری میکروارگانیسم‌ها در شرایط زیستی متفاوت حذف می‌کنند.

در حال چند نوع فرایند BNR توسط شرکت فنی و مهندسی پالاگر اجرا می‌گردد. برخی از این سیستم‌ها فقط جهت حذف TN، برخی فقط جهت حذف TP، و برخی نیز جهت حذف هر دو طراحی می‌شوند. فرایند مورد نظر، بسته به کیفیت مورد نظر پساب خروجی، تجربه اپراتور، کیفیت فاضلاب ورودی و فرایندهای تصفیه موجود (در صورتی که ارتقاء عملکرد تصفیه‌خانه مد نظر باشد)، انتخاب می‌شود. اشکال مختلف فرایندهای BNR بر اساس توالی شرایط زیستی (هوازی، بی‌هوازی، انوکسیک) و زمان تغییر می‌کنند.